Garderoba
Termin: 17–28 września 2013
Miejsce: Archiwum Cricoteki, ul. Kanonicza 5, Kraków
Prowadzenie: Roman Siwulak
Limit uczestników: 10 osób
Pokaz publiczny: 28 września, godz. 18.00
Punktem wyjścia do ćwiczeń będzie garderoba aktorska. Garderoba jest takim miejscem w teatrze gdzie kończy się życie prywatne aktora a zaczyna sceniczne. Miejscem przejściowym, tymczasowym. Miejscem przeistaczania się prywatnego człowieka w aktora a aktora w postać sceniczną czy też postać dramatu. I właśnie ten stan przejściowy, przepoczwarzania się będzie przedmiotem zainteresowania i analizy.
Towarzyszy temu cały rytuał zachowań, utrwalonych zwyczajów i niepisanych zasad współzależności, np. zachowania związane z rozbieraniem się i robieniem makijażu, całym procesem przeistaczania się w postać sceniczną gdzie całe ciało jest w trakcie zewnętrznych przeobrażeń a myśli pozostają jeszcze w świecie realnym, prywatnym czy też społecznym. Stąd rozmowy prywatne niedotyczące zupełnie tego, co się będzie robić za chwilę. Świńskie dowcipy, kpiny z kolegów i koleżanek. Różne kawały przeważnie niskiego lotu. Język wulgarny, prostacki, kontrastujący z językiem literackim wysokiego gatunku dramatu, poezji, które są wyuczone na pamięć i za chwilę będą reprezentowane z udawaną głębią, emfazą i całą wirtuozerią przynależną sztuce aktorskiej.
Dalej konflikty otwarte lub podskórne, zazdrości, zawiści, kłótnie, robienie różnego rodzaju świństw, aby zaszkodzić konkurencji na scenie. Cały ten folklor aktorski, który przeważnie jest skrupulatnie ukrywany przed światem zewnętrznym.
To jest jeden z aspektów kuchni aktorskiej, który może być interesującym materiałem do analizy i próbą przełożenia na zewnętrzny język sceniczny. Ale jest jeszcze cały szereg innych zachowań, rytuałów, przesądów związanych z procesem przechodzenia od życia prywatnego do scenicznego. Różne ćwiczenia – np. głosowe, powtarzanie tekstów. Wspólne przepowiadanie dialogów dla przypomnienia. Różne sposoby koncentracji przed wyjściem na scenę. Medytacje, ćwiczenia oddechowe. Są to zachowania indywidualne, wypracowane przez aktorów przez lata praktyki teatralnej. Jedni robią to w ciszy, w ukryciu, gdzieś po kątach. Inni, przeciwnie – są nadaktywni, gadatliwi i uciążliwi dla innych. Jeszcze inni ratują się alkoholem. Są tacy, którym potrzebne są awantury i spięcia. Osobnym zjawiskiem jest przygotowywanie makijażu, zakładanie kostiumu. Narcystyczne przeglądanie się w lustrach. Jakby szukając potwierdzenia przed samym sobą. Kabotyńskie pozy, miny ukrywane przed innymi lub przeciwnie – demonstracyjnie pokazywane. Zachowania histeryczne wynikające ze strachu przed sceną. Związane ze stresem, który jest przynależny tej profesji. Strach jest jedną z najważniejszych motywacji w tym zawodzie. Strach przed pomyłką w tekście, w akcji, żeby czegoś nie zapomnieć. Wyjść
w odpowiedniej chwili. Dobrze wypaść w swoim mniemaniu, itd.
Warsztat byłyby próbą określenia zjawisk związanych z garderobą, nazwania ich oraz uświadomienia jak są one ważne dla aktora i jaki wpływ mają na jego sztukę i szerzej na obraz spektaklu.
Warsztat będzie wspólnym dochodzeniem do opisania takich objawów folkloru aktorskiego – raczej w atmosferze wspólnej zabawy i odkrywaniu wspólnych możliwości aktorskich wynikających z tego całego procesu przechodzenia od osoby prywatnej do osoby dramatu, składającego się z całego szeregu drobnych czynności, banalnych, prozaicznych, nieważnych z punktu widzenia kreacji aktorskiej, ale interesujących i mogących być źródłem nieoczekiwanych efektów, spięć, sytuacji właśnie jak najbardziej scenicznych.
Warsztaty w języku angielskim i polskim.
Roman Siwulak
Roman Siwulak urodzony w 1952 roku w Krakowie, malarz, aktor, pedagog, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, jest aktywny w różnych dyscyplinach twórczych. Od roku 1970 był członkiem zespołu Teatru Cricot 2 Tadeusza Kantora, biorąc udział we wszystkich realizacjach Cricot 2 do roku 1992.
W latach 1994–2001 był związany z francuskimi teatrami. Brał udział w spektaklach: En passant wg Zaratustry Nietzschego i Barbe Bleue wg Georga Trakla w Compagnie Singuliér (1994-98). W 1999 prowadził warsztaty i reżyserował spektakl Magellan w Théâtre du Radeau w Le Mans. Współpracował w przygotowaniu spektaklu Kopalnia teatru Adequate w Le Mans w 2000 roku a w 2001 współreżyserował spektakl Les Clowns w teatrze Circus Klotz.
Wykładał w:
– Milano Scuola Dramatica di Paolo Grassi realizując tam także spektakl dyplomowy oparty na dramacie Witkiewicza Oni (Mediolan, 1993);
– Scuola Internazionale di Musicisti per il Teatro w Centro teatrale La Corte Ospitale, gdzie prowadził także warsztaty (Rubiera, 2008);
– Conservatorio Vivaldi Instituto di Alta Formazione Musicale, gdzie prowadził także warsztaty (Alessandria, 2009);
– Centro Aggregativo Apollo 11 – Esquilino Young Orchestra. W ramach programu artystyczno-socjalnego integrującego kulturowo imigrantów, zorganizował warsztaty i spektakl z dziećmi, (Rzym, 2010).
Od roku 2000 członek włoskiego zespołu Teatro Orchestra di Moni Ovadia: Il banchiere errante (2001), Il violinista sul tetto, (2002), L’Armata la cavallo (2005), Le storie del Signor Keuner (2006), Shylock: Il Mercante Di Venezia In Prova (2011). Z Włochami związany był również poprzez reżyserię i udział w spektaklu Omaggio a Kantor na Festiwalu Mittelfest w Cividale, w 2005 roku oraz udział w spektaklu w ramach Festival della Mente w Sarzana w 2008 roku.
Swoje prace malarskie wystawiał indywidualnie m.in. w: Galerii Krzysztofory, Otwartej Pracowni w Krakowie, Galerii Foksal w Warszawie oraz na zbiorowych ekspozycjach, m.in.: Polska Awangarda 1910-78 w Palazzo delle Esposizioni (Rzym, 1979); 5 wystawie kolekcji Małopolskiej Fundacji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Cricotece (Kraków, 2008), wystawie w Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (2012).
Roman Siwulak
Fotografia ze spektaklu “Niech sczezną artyści” (1985), Wisielec: Roman Siwulak, fot. Caroline Rose
